ʻO ka pilikia o ka hoʻokele waiwai ma nā'āina a pau e hiki ke hoʻohālike i ka hoʻokahi kanaka a iʻole kaʻoihana wale nō, akā i ka heluna kānaka holoʻokoʻa. Hiki i nā hopena ke hopena i nā mea a pau o ke ola. Ke hāpai nei mākou eʻike i keʻano hea o ka hoʻonuiʻana, pehea nā hemahema a me nā pōʻinoʻole o ka pilikia a inā paha e hiki ke lanakila ma luna o ia.
ʻO ka hoʻolālā - he aha ia?
Ma lalo o kēia hua'ōlelo hoʻolālā e hoʻonui i ka waiwai o nā waiwai a me nā lawelawe. ʻO ke kumu o ka hoʻonuiʻana he ma ka manawa like e hiki ai ke kūʻai aku i nā manawa he nui i nā waiwai no kēlā kālā hoʻokahi ma mua o ka wā i hoʻomaka ai. He mea maʻamau ke'ōleloʻana ua hōʻole ka mana kūʻai o ke kālā, a ua hōʻinoʻia lākou,ʻo ia hoʻi, koeʻole kahi hapa o ko lākou pono pono'ī. Ma kahi hoʻolālā kūʻai kālā, hiki ke hanaʻia kēlāʻano hana i ka piʻiʻana o nā kumukūʻai. Me ka hoʻolālā hoʻomalu, e mau ana ka uku kūʻai, akā, hiki i ka nui o nā huahana.
He aha ka hana i ka wā o ka hoʻonuiʻana?
Ke komo nei ka pilikia o ka hoʻokele waiwai ma nāʻano likeʻole o ke kaiaulu a luku iā lākou. Ma muli o ka hopena, ka hana, ka mākele kālā a me ka moku'āina. ʻO ka mea iʻikeʻia e ka poʻe e pili ana i ka hoʻonuiʻiaʻana eʻikeʻia e ka lohe. I ka wā hoʻonuiʻia:
- ua hōʻemiʻia ke kālā e pili ana i ke gula;
- ke kālā e pili ana i nā waiwai e hoʻomaka ana e hoʻolālā;
- hoʻolālā i ka kālā e pili ana i nā kālā'ē.
Hoʻokahi ka manaʻo o kēia kaʻina - ke hoʻonui i nā kumukūʻai, akāʻaʻole kēia i hōʻike i ka hoʻonuiʻana i ka waiwai o nā waiwai a pau. I kekahi manawa uaʻano like kekahi o lākou, aʻo kekahi poʻe e hāʻule. ʻO ka pilikia nui, hiki iā lākou ke alaʻeʻole. Ke piʻi kekahi mau mea, a hāʻule kekahi mau mea, hiki ke kūpaʻa kaʻekolu a me keʻano.
He aha ka hoʻonuiʻana o ka hoʻolālā?
Ua'ōlelo nā mea kumukānāwai i ka manaʻo o ka hoʻonuiʻana ma ka waihona:
- ka ulu o ke kālā kālā;
- ka ulu o ka loaʻa kālā ma ka laweʻoleʻana i ka hoʻonuiʻana i ko lākou leo;
- e ho'āla ana i ka uku o ka hana pono'īʻia e nā hui nui;
- ka ho'ēmiʻana o ka hana, a laila e hoʻonui ai i ka helu o nā waiwai.
He aha ka hopena o ka hoʻonuiʻana?
ʻO kēia hana e like me ka hoʻokiʻekiʻe nui e hiki ai ke hoʻopili i ka mana kūʻai o ke kālā, aʻaʻole hiki i ka uku waiwai pilikino o kekahi kanaka ke hoʻoholo pono ma luna o ia. Ke emi nei keʻano o ke ola i ka manawa e hoʻopaʻa ai nā hua'ōlelo. E pili ana kēia i nā penihana, nā haumāna a me nā poʻe kīnā. Ma muli o ka pilikia nui o ka hoʻokele waiwai, ua lilo kaʻilihune o kēia mahele o nā kānaka a no laila ua koiʻia lākou eʻimi i nā kālā hou, aiʻole e ho'ēmi i kā lākou uku.
Ke hikiʻole ka loaʻaʻana o ka pōʻai, loaʻa i kahi kanaka ka manawa kūpono e hoʻonui ai i kona kūlana pono'ī ma kēia kūlana. Hiki ke hoʻohanaʻia kēia i nā manaʻoihana. ʻO kahi hiʻohiʻona paha he wahi kahi e ulu ana nā kumukūʻai no nā huahana, aʻo ka uku o nā kumuwaiwai e like ana. Pēlā, e piʻi aʻe ka waiwai o ka kūʻaiʻana i nā koina a me nā waiwai.
Nā kumu o ka hoʻonui
He mea maʻamau ke hoʻokaʻawale i waena o nā kumu o ka hoʻonuiʻana:
- Māhuahua i nā hoʻolālā aupuni. Hoʻohana nā luna i ke kālā e hoʻonuiʻia ma ka hoʻonuiʻana i ka nui o ko lākou mau pono no ka'ōwili waiwai.
- Ka hoʻonuiʻia o ke kahe kālā no ka hāʻawi kālā. Ua laweʻia ke kālā mai ka hoʻopukaʻiaʻana o ke kālā unakaʻole.
- ʻO nā monopolies o nāʻoihana nui no ka hoʻoholoʻana i ke kumukūʻai a me ke kumu kūʻai o ka hana.
- Ke emi nei ka nui o ka hanaʻana o ka'āina, a he mea paha ke hoʻonui i ka uku.
- Ka nui o nāʻauhau a me nā kuleana o ka moku'āina.
Nāʻano a me nāʻano o ka hoʻonui
ʻO nā kumukūʻai e hoʻomaopopo i nāʻanoʻano o ka hoʻonui:
- Nïnau - e ala mai ana ma muli o ka nui o ka noi ke hälike me nä buke maoli o ka hana.
- Hoʻohālikelike - ua hoʻonuiʻia ke kumukūʻai kūʻai ma muli o ka hoʻonuiʻana i ka hoʻolālā hana i ka wā i loaʻaʻole ai nā kumuwaiwai i hoʻohanaʻoleʻia.
- Hoʻoponopono -ʻo ka uku o kekahi mau huahana e waiho i hoʻokahi.
- Wahi kūʻokoʻa - i mālamaʻia i ka hana o nā hui waiwai.
- ʻAʻohe i manaʻoʻia - hiki i ka mea i manaʻoʻoleʻia, no ka mea, uaʻoi aʻe ka hoʻonuiʻana o ka uku ma mua o nā mea e kaliʻia ana.
Ma muli o ka wikiwiki, he mea maʻamau ke hoʻokaʻawale i kēlāʻano o nā pilikia:
- hāʻiliʻili;
- ka piʻi piʻiʻana;
- ka hyperinflation.
I ka wā mua, e hoʻonuiʻia ke kumukūʻai o nā waiwai ma ka hapa he 10 o ka makahiki. ʻAʻole kēia hōʻemi haʻahaʻa i ka mea e hopohopo ai i ka emiʻana o ka hoʻolālā, akā e pono e nānā iā ia iho. ʻO ka inoa aʻe he mea like. Hiki ke hoʻonui i nā kumukūʻai me ia he 10 a 20% a mai ka 50 aʻelua haneri haneli. I ke kumukūʻai hope i ka manawa o ka makahiki i piʻi ai he 50 pakeneka.
Nā Paʻa a me ka Cons o ka hoʻoulu
ʻO nā pōʻino o ka hoʻolālā kālā he mau mea maikaʻiʻole a me nā mea maikaʻi. Ma waena o nā mea hana o ka hana:
- ka hōʻemi o ke kālā;
- ka lukuʻana i nā mea ola a pau;
- ke emi nei ka nohona ola o nā kānaka.
ʻO nā mea a pau iʻike i ka hoʻonuiʻana o ka hoʻokūkū, e hōʻoiaʻiʻo ana he mea maikaʻi kona. Ka nui o ka hoʻonui:
- ke ulu nei kaʻoihanaʻoihana;
- ka hoʻolahaʻana a me kaʻoihana;
- ua piʻi ka noi no nā'āpana;
- aia he ulu hou ma nā makai kūʻai.
ʻO ka pilina ma waena o ka hoʻonuiʻana a me ka nele i ka hana
Wahi a nāʻike waiwai, hoʻolālā a me ka nele i ka hana. Ua ho'ākākaʻia kēia ma keʻano o ke kumuaʻo kaulana o kekahi o nā haʻawina waiwai o ka'ōlelo Pelekaneʻo A. Phillips. Ua komoʻo ia ma ka noiʻiʻana i nāʻikepili o kona'āina mai ka makahiki 1861-1957. ʻO ka hopena, ua hoʻoholoʻo ia i ka wā iʻoi aku ka hanaʻole ma mua o ka pākolu-pakeneka, ua hoʻomaka ka uku a me nā uku uku. Ma hope o kekahi manawa ma kēia hoʻolālā, ua hoʻololiʻia ka uku o ka hoʻonuiʻana i ka uku ma ka hōʻailona o ka hoʻonui.
Hiki i ke kauka o ke kauka ke hōʻike i ka hope o ka hoʻopilikia a me ka nele i ka hana i loko o kahi pōkole a me ka hiki ke koho, hoʻololi. I ka wā pōkole, ke hoʻonuiʻana i ke kumukūʻai o nā ukana a me nā lawelawe, uku, hoʻolaha i ka hoʻonāukiukiʻana i nā hana hana a me ka hoʻonuiʻana i ka hana. Ke pilikia ka pilikia, hiki i ka nele i ka hana.
Pehea e hoʻonuiʻia ai ka hōʻuluʻuluʻana?
No ka hoʻoholoʻana i ke kiʻekiʻe o ka hoʻonuiʻana, he mea maʻamau ke hoʻohanaʻana i nā hōʻailona haʻahaʻa i lalo:
- ʻO ka helu kumukūʻai no nā mea kūʻai - hōʻike i nā loli i ka manawa o ke kūlana kiʻekiʻe o ka waiwai no nā waiwai i hiki i kānaka ke kūʻai no ko lākou iho pono'ī.
- ʻO ka helu kumukūʻai kūʻai - hōʻike i ka loli o ke kulekele kumu kūʻai ma kahi o ka hanaʻenehana.
- Ka hoʻolālā Core - kahi iʻikeʻia ai nā kumu hanaʻole a me ka hoʻohālikelikeʻia e heluʻia ma muli o ka CPI.
- ʻO ka mea hoʻokūkū GDP - hiki iā ia ke hōʻike i nā loli i ka waiwai o nā waiwai a pau i kūkuluʻia ma ka'āina ma loko o ka makahiki.
No ka heluʻana i ka hōʻailona o ka pilikia o ka hoʻokele waiwai, ua laweʻia ke kumukūʻai o ka waiwai i hoʻokahi haneli haneli, aʻo nā loli a pau i nā wā e hiki mai ana, e hōʻikeʻia ma ka pakeneka o ka uku o ka wā kumu. Pono e heluʻia ka helu helu i kēlā me kēia mahina a me kēlā me kēia makahiki e like me ka hoʻololiʻana i ka waiwai o nā waiwai a me nā lawelawe i loko o Kekemapa o kēia makahiki ma ka mahina hoʻokahi o ka makahiki i hala.
Ka hoʻolālā a me nā hopena
Kūkākūkā nā Financiers e hiki i ka hana e like me ka hoʻonui kālā ka hopena i ka nohona ola o nā kānaka. Loaʻa nā hopena o ka hoʻonuiʻana:
- ke emi nei ka mana kūʻai o ke kālā;
- aia kekahi mahele nui i waena o nā huahana o nāʻano likeʻole o ka heluna kanaka o ka'āina;
- ua haule ka huina o ke Aupuni maoli;
- ke emi nei ka hilinaʻiʻana o nā kānaka ma ke aupuni.
ʻO ka hoʻonuiʻana i ka waiwai o kekahi mau waiwai he mea maʻamau ia, no ka mea, e ulu mai ana mai ka uluʻana o ka uku. No laila ka hopena - hikiʻole ke pale i kēia pilikia, akā hiki iāʻoe ke hoʻomākaukau. Aia kekahi'ōlelo kūpono a kūpono hoʻi i kēia kūlana o ka hoʻomehana pilikia inā i hoʻolahaʻia, a laila hoʻokomoʻia.
Nāʻano hana e kū'ē i ka hoʻonuiʻana
ʻO ke aupuni o ka'āina, i loko o ka pōpilikia, pono e holo i kahi kulekele pili pono e hoʻopau ai i ka pilikia. ʻO nāʻano hana no ka hoʻouluʻana i ka hoʻonuiʻana he kūpono a pololeiʻole:
- ke kelepona kālā ma ke kaheʻana i ke kelepona waena;
- ke kaʻina hana o ka hoʻoponoponoʻana i nā kaʻina hana loiloi a me ka hōʻai'ē o nāʻoihana kālepa e kekahi hui kālā pūnaewele;
- nā lālā o nā pūnaewele waiwai hoʻolālā, nā hana a ke keʻena waiwai pūnaewele ma ka mākele palekana;
- ke kaʻina hana o ka hoʻoponopono aupuni a me ka pololei o nā loina a me ke kālā kālā;
- ka hopena o ka moku'āina ma ka waiwai o nā waiwai;
- ke hoʻoponopono nei ka moku'āina i ka uku;
- ke komo nei ka moku'āina i keʻano o ka hoʻoponoponoʻana i nāʻoihana'ē aʻe, ka hoʻokuʻuʻia a me ka laweʻana.