ʻO kekahi o nā maʻi keu loa -ʻo ka maʻi diabetes - me ke kanesa a me ka atherosclerosis ka mea e hiki ai i ka hemahema a me ka make. A i kēia lā , he koʻikoʻi loa ka pilikia o ka maʻi maʻisā : ma ka honua aia 350 miliona mau maʻi o ka maʻi, akāʻo ka nui maoli o nā hihia heʻoi aʻe. A ma nā makahiki a puni ka honua, piʻi ka piʻiʻana o 5-7%. ʻO ka hoʻonui pinepineʻana i ka maʻi o ka maʻi maʻamau, hōʻike i kahi maʻi ahulauʻole i hoʻomaka.
ʻO kahi hiʻohiʻona nui o ka maʻi hīkī he ulu nui i ka nui o ka glucose i loko o ke koko. ʻO kēia maʻi ma kahi o ke kanaka'ōpio a me kaʻelemakule,ʻaʻole hiki ke ho'ōla iā ia. ʻO ke kumu kūikawā a me ka kaumaha o ke kaumaha o ke kanaka e hana nui i ka hoʻomakaʻana o kēia maʻi. ʻAʻole ka mea nui loa i ka pukaʻana o ka maʻi i pāʻaniʻia e kekahiʻano ponoʻole a me keʻano o ke ola.
ʻEluaʻano diabetes:
- Keʻano o ka insulin e ola ana, 'aʻole i hana' ia ka insulin e ke kino, pilikia pinepine ka poʻe'ōpio ma lalo o 30 makahiki;
- 2ʻano - insulin-kūʻokoʻa, maʻi o ka poʻe kahiko.
Aʻoi aku i ka 85% o nā kānaka me ka maʻi hepa he poʻe kānaka me ka maʻi he 2 . I loko o kēia poʻe, hanaʻia ka insulin i loko o ke kino, no laila, e nānā ana i kaʻai maʻamau, e alakaʻi ana i kahi ola olakino, ola ola, mau mea maʻi i nā makahiki he nui e mālama i nā hanu koko i loko o ka maʻamau. A,ʻo ia hoʻi, e mālama lākou i ka pilikia o ka maʻi maʻamau. Uaʻikeʻia he 50% o nā maʻi maʻi i make i nā pilikia,ʻo ka maʻi maʻamau i ka maʻi.
No nā makahiki,ʻaʻole iʻike nā kānaka i ka hanaʻana i kēia maʻi, aʻo ka diagnostics - diabetes - he hoʻopaʻi make ia. A i ka hoʻomakaʻana o ke kenekulia i hala, ua hanaʻia kekahi meaʻepekema mai Kanada,ʻo Frederick Bunting, he insulin: He lāʻau lapaʻau e hiki ai ke mālama i ka maʻi diabet. Mai ia manawa, ua hiki ke hoʻonui i ka ola o ka lehulehu a me nā mano o nā kānaka me ka maʻi dia.
No ke aha i hoʻokumuʻia ai ka lā o ka hakakāʻana i ka maʻi diabetes?
I ka piliʻana i ka piʻi nui o ka maʻi o ka maʻi maʻi i ke ao holoʻokoʻa, ua hoʻoholoʻia e hoʻokumu i kahi Lā World Diabetes. Ua hoʻoholoʻia e hoʻohanohano i ka lā i hānauʻia aiʻo Frederick Bunting ma ka lā 14 o Nowemapa.
Hoʻomaka ka International Diabetes Federation i kahi hana kaiaulu nui e pili ana i ka hoʻomaikaʻiʻana i ka hoʻolakoʻana i kaʻike i ka lehulehu e pili ana i ka maʻi maʻisā, e like me ke kumu, nā hōʻailona, nā pilikia a me nāʻano o ka mālamaʻana no nā mākua a me nā keiki. Ma hope o kēlā, ua hoʻoholo ka UN General Assembly i kahi hoʻonā, e like me ka hopena o ka piʻiʻana o ka maʻi maʻamau, uaʻikeʻia he hōʻeha weliweli i nā kānaka a pau. Ua hāʻawiʻia ka World Diabetes Day i kahi leka blue circle. ʻO kēia keʻano o ka olakino a me ka lokahi o nā kānaka a pau, aʻo konaʻaʻahu uliuli ke kala o ka lewa, kahi e hui ai nā lāhui a pau o ke ao.
Hoʻonuiʻia ka lāʻo ka diabetes i kēia lā ma nā'āina he nui o ka honua. I kēlā me kēia makahiki, e ulu ana ka hui o nā hui a me nā poʻe pilikino, no ka mea e maopopo ana i ka pono e kū'ē i kēia maʻi hōʻeha.
ʻO ka lā o nā maʻi me ka maʻi diabetes e hoʻokōʻia ma lalo o nā 'ōleloʻokoʻa. No laila,ʻo ka poʻomanaʻo o kēia mau lā i ka makahiki 2009-2013,ʻo "Diabetes: education and prevention". Ma nā hanana i mālamaʻia i kēia lā, pili nā pāpāho. Ma waho aʻe o ka hoʻolahaʻana i kaʻike e pili ana i ka maʻi maʻi i waena o ka heluna kanaka, mau mau seminulaʻikeʻike a me nā hana no nā limahana lapaʻau e mālama nei i kēia mau lā, e hōʻike ana i nā kuhikuhi hou o ka mālamaʻana i nā maʻi. No nā mākua e maʻi ana nā keiki i ka maʻi hīhē, e mālamaʻia nā'ōlelo aʻo i kahi e alakaʻi ai nā poʻe akamai i ka hopena o ka hopena e pili ana i kēia maʻi, hiki ke pale a hoʻoweliweli paha i ka uluʻana o ka maʻi, ka paleʻana i nā pilikia, e pane i nā nīnau i hoʻomaka.