Ua hala nā hanana o nā kānaka ma keʻano o ka hoʻolālā, a inā ma ka hoʻomakaʻana o ke ala, ua weheweheʻia nā kānāwai a pau o ka honua mai ka pilikino mai ka lani mai, a laila me ka hoʻonuiʻana i ka holomua o ka hanahana, nā hana - ua loaʻa mua nā mea waiwai. ʻO ka Positivism kekahi i piliʻole i kēiaʻano.
He aha ka positivism?
ʻO kēia kahi kūlana kuʻuna maʻamau o kaʻike Western, i pani i ka feudal hoʻokahi aʻo ka hopena o ke kaʻina o ke kūkuluʻana i kaʻahahui'āina. ʻO ka Positivism he kuhikuhi ia e hōʻole ana i kaʻikepili a ke kauʻia ma kaʻoiaʻiʻo o nā mea a pau e pili ana i ke kanaka i kēia lāʻo ka pono o kaʻepekema. Na kaʻuhane o ka positivism i lawe mai me ka hoʻololiʻana i keʻano o nā waiwai : nā mea āpau a pau, ka lani ma ke kanaka i pani i ka honua. ʻO ka hoʻomana, kaʻikepili, a me nāʻike'ē aʻe'ē aʻe i kāohiʻia a hōʻinoʻia, a ua hāʻawiʻia nā hopena o nā lāʻau lapaʻau,ʻike o keʻano, a me nā mea'ē aʻe no kaʻikeʻepekema maoli.
ʻO ka Positivism i kaʻike
I ka hoʻonaʻauao, ua hoʻohālikelikeʻia kēia au i nā makahiki 1830 a ua mau nō kona mana, ua lanakila ma luna oʻekolu mau hanana o kona uluʻana:
- ka papahana kahiko;
- ka paʻapaʻa;
- neopositivism.
ʻO ka Positivism ma ka hoʻonaʻauao he hapekema ia e pili ana i nā kumuhanaʻelua. ʻO ka mea mua,ʻo ia ka hōʻoia o kekahiʻike kūpono maoli e like me ka pili, aʻo ka lua,ʻo ia ka pūnaehana a me ka hoʻonohonohoʻana i nāʻikeʻepekema i hōʻiliʻiliʻia a hoʻopuka houʻia. ʻO ke kumu o ka positivism ka nānāʻana, ka hoʻokolohua a me ke anaʻana, ma muli o nā kānāwai paʻa o keʻano, kaʻike o ke kanaka e pili ana iā ia iho,ʻo ia hoʻi, no ka mea.
ʻO ka Positivism i ka'ikehana
ʻO ka mea nāna i hoʻokumu i kēia alakaʻi,ʻo O. Comte, i noʻonoʻo i kaʻikepiliʻenehana noʻonoʻo a ua manaʻoʻo ia, me nāʻoihana maikaʻi'ē aʻe, ke noiʻo ia i nā mea kūpono. Ua aʻoʻia e ka pilina o kaʻike i ke kānāwai i ka pilinaʻana me nā mea pilikino'ē aʻe a hilinaʻi hoʻi i nāʻano o ka nohona kaiapili a me nāʻano likeʻole. Ua manaʻoʻo Comte e pono ka moku'āina e hilinaʻi i kaʻepekema. Ua hāʻawi akuʻo ia i ka mana i ka hui kaiaulu i nā mea hoʻonaʻauao, mana, a me nā waiwai waiwai i hoʻokumuʻia i nā mea hana waiwai, a he pono ka hana a ka pāleina.
ʻO ka Positivism i ka Psychology
He kūlana koʻikoʻi kaʻimi noiʻi noiʻi kūpono i ka moʻolelo o ka'ikekino. Manaʻo eʻike i keʻano o ka positivism, he mea pono e pane aku i ka hopena, ua piʻi nui ka "ʻike pilikino." Ma ke kumu o ka'enekema kūlohelohe,ʻikeʻia ka'ikekino ma kona ala pono'ī, e hilinai ana i ka manaʻo hoʻoikaika. Mai ka hoʻohuiʻana o ke akekamai, hoʻololiʻia ia i kahi hoʻonaʻauao kūʻokoʻa me kāna mauʻoihana'enekema maoli, nāʻano a me nā manaʻo. ʻO ka helehelena kahi iʻikeʻia ai ka holomua o kaʻike maoli e pili ana i nā mea nui o ke ola o kaʻuhane a me ko lākou hilinaʻiʻana i nā hana kūlohelohe.
ʻO Positivism - nā pono a me nā pono
ʻO ka pono o ka pukaʻana o kēlāʻano aʻo loiloi, i hui pūʻia me nāʻano loiloi a me nā hoʻoikaika i loko o ke kumukūʻauaoʻepekema hoʻokahi, ua hala, aʻo kāna mau mea kūponoʻole he:
- Ke kuʻokoʻa pili kūʻokoʻa a me ka kūʻokoʻa o ka hoʻokolohua koʻikoʻi mai kaʻikepili
- Hāʻawiʻia kēia manawa no ka hoʻonohonohoʻana i kekahi'ikepuni i ka noʻonoʻo maoli.
- ʻO nāʻokoʻa ma waena o ka hoʻonaʻauao laulā a me nāʻikeʻepekema paʻakikī.
Mai i nā miko e hiki keʻikeʻia:
- ʻO ka nele o ka hōʻoia o kaʻoiaʻiʻoʻo ka hoʻonaʻauao laulāʻo ia ka mea nui loa i ka uluʻana a me ka uluʻana o ka moʻomeheu, he meaʻole ia, a ua pau kāna mau waiwai waiwai.
- ʻAʻole i maopopo loa keʻano o ka positivism. Ke imi nei nā mea e hoʻokumu i nā mea a pau i kaʻikeʻike i kaʻike, akā,ʻaʻole ka manaʻo kūpono o kaʻike o kaʻikeʻepekema i kaʻikeʻole i kaʻike o kaʻike'enekema a me ka hana. Ma ka manawa like, keʻano o kaʻike pilikino i ke kuhihewaʻia,ʻo ka neutralization kūpono o kaʻepekema kahi i hoʻokumuʻia, a pēlā aku nō.
Nāʻano o ka positivism
Ke alakaʻiʻia ka pilina ma waena o nā manaʻo like positivism a me ka post postivivism. ʻO ka hopena i puka aku i kahi hōʻano kūpono i ka manaʻo pono. Ke komo nei kāna poʻe ma ka hoʻonaʻauao i ka hoʻomohalaʻana i kaʻikeʻepekema a me ke kumu no kona pili. ʻO nā haumāna Positivist o Comteʻo K. Popper lāuaʻo T. Kuhn. Ua manaʻo lākou heʻoiaʻiʻoʻole kaʻoiaʻiʻo o ke kumumanaʻo a me ka hōʻoiaʻana, aʻaʻole ka manaʻo o kaʻepekema e kū'ē i kāna'ōlelo. ʻAʻole ka mea hahai ma muli o kēia kamaliʻi i nā mea'ānakikī a me nā unscientific philosophy.