He aha ka noʻonoʻo - mai ka wā kahiko i ho'āʻo nā mea hoʻoholo a me nā healers e hoʻomaopopoʻo ia heʻanoʻano, pili i kaʻuhane aʻo kaʻuhane paha ia? ʻO ka manaʻo e make me ke kanaka? ʻAʻole he mau pane i nā nīnau he nui i kēia lā, akā hiki i kekahi ke'ōlelo no kaʻikeʻana me ka meaʻoleʻo ia he kanaka manaʻoʻole.
Hōʻikeʻike -ʻike
ʻO kaʻike kaʻoihana kiʻekiʻe loa o ka lolo, nā mea maʻamau wale nō no nā kānaka a i loko o ka hoʻomanaʻoʻana i ka mea maoli, e launa pū me ia ma o ka noʻonoʻoʻana i nā hana i loko o ka noʻonoʻo, ka heluʻana i nā hualoaʻa a me ka hōʻoiaʻana i loko o ka honua. Ua pili pili kaʻike i ka'ōlelo a me ka noʻonoʻo . ʻO keʻano o kaʻike ma ke akekamai kaʻoi aku o ka pilina me ka pilikanaka, ma kaʻike loiloiʻia ka uku nui i kaʻike o kēlā me kēia kanaka a ua hoʻokaʻawaleʻia mai kaʻike pilikanaka.
He aha kaʻike i loko o ke kālaikala?
He aha kaʻike kanaka no ka nānāʻana o nā kānaka loio? ʻO kaʻike i loko o kaʻike loiloi kahi hōʻike o ke kanaka ma ona iho, kāna hana a me kaʻoiaʻiʻo i kahi o ia - pēlā i manaʻoʻia aiʻo L. Vygotsky. Uaʻikeʻo Frankbans a me Durkheim i kaʻike ma keʻano he mokulele me nā manaʻo a me nā manaʻo e pili ana. Ua hoʻomaopopoʻo W. James i kaʻike ma keʻano he mea mālama i nā manaʻo hana e pili ana i ke kumuhana.
He aha kaʻike i kaʻikepili?
ʻO kaʻike i ka hoʻonaʻauaoʻo ka hiki ke aʻo i nā mea, e pili aku iā lākou a me ke ao holoʻokoʻa. ʻO ka noʻonoʻo heʻano ia e hikiʻole ke noʻonoʻoʻia he kūʻokoʻa i ke kaʻawaleʻana mai ke ao nei. Uaʻae maoliʻia ke kanaka i kaʻike aʻaʻole hiki ke hele i kēlāʻaoʻao, a laila, ināʻaʻole heʻike, akā no ka meaʻaʻohe mea i loaʻa. ʻO keʻano o nāʻike o ke akamai e wehewehe i kaʻike i kā lākouʻano pono'ī:
- Dualism (Plato, Descartes) -ʻuhane (ʻike) a me ka mea (kino)ʻelua mau mea kūʻokoʻa akā pili. Ua make ke kino, akā,ʻo kaʻikeʻole, he olaʻole, a ma hope o ka makeʻana, hoʻi hou kona ao no nā manaʻo a me nāʻano.
- Idealism (J. Berkeley) -ʻike mua kaʻike, aʻaʻole e noho nā mea o ka honua i waho o kaʻike o kaʻike.
- Materialism (F. Engels, D. Davidson) -ʻoluʻolu ka waiwai o kahi mea i hoʻonohonoho ponoʻia, e noʻonoʻo ana i ka honua aʻo ia ka mea nāna i hana.
- ʻO ka Hinduʻo ka hoʻomaopopoʻana i ka "hōʻike kūpaʻa mālie e nānā i nā hana o keʻano (Practi).
- ʻO ka Buddhism -ʻo kaʻike a pau.
Kaʻike kanaka
ʻO keʻano o kaʻikeʻike i loko o kekahiʻano e pili ana i ke kaiapuni, i nā kānaka a mai kēia kiʻi'ē aʻe i hoʻohālikelikeʻia. ʻO ka hoʻopaʻaʻana i ka pilina, kaʻikeʻike a me kaʻike -ʻo kēia mau mea a pau o kaʻike kanaka, e ulu nei ma o ke kaiaulu. Inā mākou e hana i kahiʻano kūpono o kaʻike, hiki iā mākou keʻike i nāʻano waiwai:
- ka hana - heʻikeʻike i ka honua e kekahi kanaka e pili ana i keʻano;
- ka manaʻo hewa - ka makemake a me keʻoluʻolu i ka hoʻokōʻia o nā pahuhopu i hoʻolālāʻia.
Nā hana o kaʻike
ʻO keʻano a me nāʻoihana o kaʻikeʻana e pili ana i ka pilinaʻana me ka honua i waho,ʻo kaʻike maoli o kaʻike o kēlā kanaka kēia kanaka a hanaʻo ia i mea hoʻoholo i ka hoʻoholoʻana i nā pilikia nui a me ka loaʻaʻana o kaʻike. ʻO nāʻoihana o kaʻike ma kēia mau mea nui loa:
- ke kaulike (ka helu helu, ka loiloi a me ka hoʻohālikelikeʻana i nāʻano likeʻole a me ka hoʻokōʻana i nā hana e pili ana i ka hoʻopiliʻana i ka hoʻoponopono āpau, ka hooponoponoʻana i kā lākou iho pono a me ka hopena ma ka hui)
- ke kaʻina hana (kaʻike o keʻano, nā mea nui o ka hana a me ka loaʻa o kaʻike o kaʻokoʻa a me ke kūʻokoʻa mai kahi āu e hana ai i kahi mea hou);
- kaʻike (ʻo ka hopena o ka hoʻololiʻana i nā mea a me nā hiʻohiʻona maikaʻi e wehe i kaʻike o ka mea maoli);
- kaʻike (e hoʻohana ana i kaʻike o nā'ōnaehana waha a me nā'ōlelo wahaʻole, kaʻike manawa o ka kamaʻilioʻana no kēia manawa);
- ka hōʻiliʻili (kaʻike e pili ana i ka hoʻomanaʻo e hōʻiliʻili i kaʻike i laweʻia e kahi kanaka a me kaʻike o nā hanauna i hala);
- axiological (ka hiki o kaʻike no ka loiloi i kaʻike, nā hana a me nā hana a nā poʻe'ē aʻe a pili ma muli o ko lākou mau pono maoli).
Nā kūlana o kaʻike
ʻO ke kikowaena o kaʻike,ʻo ia kaʻike o "I" - "ʻO wau!", "Manaʻo wau!" "ʻO wau!". Nā papa a me nā pae o kaʻike kanaka, e hāʻawi ana i ka'ōlelo a kekahi kanaka e pili ana iā ia iho "I ..!":
- Maopopo kaʻike - aia i loko o ka waihona o ka hoʻomaka hou, nā kiʻi a me nā manaʻo i hānauʻia maʻaneʻi (kaʻike, nā hana o ka neʻeʻana, ka hana hana, nā kiʻi sensory), a keʻikeʻia a hanaʻia (nā hana koʻikoʻi
- ʻO ka noʻonoʻo e noʻonoʻoi ka honua , ka hoʻoponoponoʻana i ka hana (kaʻike pilikino, kaʻike pilikino, ka hilinaʻi pono'ī, ka noʻonoʻo iho aiʻole ka nānāʻana). ʻO kēia papa o kaʻike e hana i ka hana o ke kānanaʻana i ke kūlana, e māhele i nā mea a pau i nā'āpana a me ka hōʻikeʻana i nā pilina pili.
Ka hoʻonuiʻana i kaʻike
ʻO keʻano a me keʻano o kaʻike i hoʻololi i ka loiloi a pau, e like me kaʻikeʻiaʻana mai nā papahana ma hope aʻe o kekahi:
- ʻO ka hānaiʻana o nā holoholona a me ke prehuman . Maanei,ʻaʻole iʻikeʻia kaʻokoʻa,ʻaʻoleʻike kekahi, akā,ʻaʻole keʻano o nā mea'ē aʻe ma mua o kaʻike maka'āinana, kahi i manaʻoʻia, kahi hana, hoʻokahi no nā mea a pau, ua manaʻoʻia he hopena i ka hoʻolālāʻana o ka manawa e hiki mai ana.
- ʻO kaʻike maka . Aia ma waena o ke "poina" o nā kānaka, he kanaka ikaika a maʻalahi: "alakaʻi", kahi hoʻonohonoho hierarchical iʻikeʻia, a he mau loli kaʻike. Ma muli o kaʻike o ka herd i hiki ai keʻike i kēlā me kēia kanaka i palekanaʻia, a ua kōkua nā pahuhana a me nā hana maʻamau i ka laweʻana i nā'āina a hoʻonui i ka nui o nā pipi.
- Kaʻike maka o ke kanaka kūpono . ʻO nāʻike a pau a me nāʻike o nā hana kūlohelohe i kākoʻo mau i ka uluʻana o kaʻike a me ka'ōnaehana pūnaewele i piha i kahi kanaka kūpono. Hōʻuluʻulu manaʻo e pili ana iā lākou iho a me keʻano o nā mea.
- Kaʻike o kahi kanaka o kaʻohana kaiaulu, kaʻike pilikino . ʻO ka maikaʻi o nāʻoihana kiʻekiʻe o ka lolo ke kau nei: ka'ōlelo, ka noʻonoʻo (ponoʻole paha).
Ka mana o kaʻike
I mea e hoʻomalu ai iāʻoe iho, ponoʻoe eʻike i keʻano o kaʻike, pehea ka hopena o ka noʻonoʻo e hana ai i loko o ka lolo, keʻole he mea paʻakikī ke hoʻololi iāʻoe iho e hoʻokō i nā pahuhopu, e lilo i mea hoʻoikaika. He aha ka hana a ka hoʻomaʻamaʻa ma ke ola o kekahi kanaka i loko o kēlā me kēia hana hana kaʻawale. Ma mua o ka hoʻohanaʻana i kahi mea, hana ke kanaka ma kona poʻo, a ma kekahi mau hana, hanaʻia e ka manipula. Me ka alakaʻiʻole a me ka mālamaʻana o kaʻike, hikiʻole ke hana i kekahi hana -ʻo kēia ka kuleana kūikawā o kaʻike.
ʻO ka pilina ma waena o kaʻike a me ke kāpili kanaka
ʻO kaʻike a me kaʻikeʻole i loko o ka'ikekino ka papahele o ke kanaka. Aia ma waena o lākou ka pilina pū, ua manaʻoʻiaʻo kaʻike wale nōʻo "kahi wale nō o ka hau hau", akāʻo ka mea'ikepōʻole he meaʻeleʻele a me nā meaʻole i loko o nā mea a pau a ke kanaka e hoʻomaopopoʻole ai i kahi huna. Me ke kōkuaʻana o nāʻano psychoanalytic a me keʻanoʻoihana, hypnosis , hiki i nā poʻe akamai ke kōkua e hoʻomaopopo i nā'ekuhi kahiko i hanaʻia i loko o kaʻikeʻole, ka hopena maikaʻiʻole i ke ola o kēia lā.
He aha kaʻike o ka lehulehu?
No kēlā me kēia makahiki i ka moʻolelo o ke kanaka, aia i kā lākou mau manaʻo likeʻole, nā manaʻoʻiʻo, nā manaʻo -ʻo ia ma ka hōʻuluʻuluʻana a heʻike pilikanaka ia i kū'ē i ka mea a me ka halihali i loko o iaʻano i ka hiʻohiʻona o kaʻuhane. ʻO kaʻikeʻikepili o kaʻikeʻikepili,ʻoiai heʻano nui mai ka wā kahiko, ua ho'ālaʻia i nā mea'enekema a me nā mea hoʻolālāʻenehana nui i ho'ākākaʻia e like me kaʻike pilina.
Nā papahana o kaʻike ola
ʻO ka puka a me ka hoʻomōhalaʻana o kaʻike o kēlā me kēia kanaka pili pili i kēlā mau hana i hanaʻia i loko o ka hapulu i kekahi manawa i hāʻawiʻia. ʻO kaʻike o kēlā me kēia kanaka "hoʻohui" me kēlā me kēiaʻano i kaʻike kanaka. ʻO keʻano o nā kānaka eʻike a pili me nā mea e pili ana i ka wā e hoʻoholo ana i ka pae o ka uluʻana o kaʻike o ke kaiaulu a me ka hohonu. ʻO nā mea hoʻonaʻauao a me nā poʻe loea eʻike i nāʻano ma lalo o kaʻike ola,ʻehā:
- He mea maʻamau - he mea maʻamau ia no nā poʻe a pau o ka Honua a hoʻokumuʻia i nā hana i kēlā me kēia lā. He aha kaʻike maʻalahi? Ma loko o ia iho, no ka manawa wale nō,ʻaʻole i hoʻomohalaʻia,ʻo ke kumu o kaʻike o kēlā me kēia lā.
- Uaʻikeʻia keʻano o ka'eneke - i ka paepae hohonu,ʻo nā mea a pau a me nā manaʻo o ka nohona ola ke kumu no ka hoʻokumu. Ka mea lawe i kaʻike o ka lehulehu: ka poʻeʻepekema, nā kāpekema o nāʻikeʻepekema likeʻole. Ke pilikino nei kaʻike noʻeau a me ka noʻonoʻo i kahi o kekahi.
- Kaʻikepili pili kanaka - nā mea a pau i loko o ke kaiaulu, kahi hoʻonāukiuki, nā naʻau, kekahi mau kuʻuna. Hoʻokumuʻia i kahi pili loa i ka uluʻana o ka mōʻaukala, hiki ke hoʻokaʻawale i nā hui likeʻole a iʻole nā lāhui. ʻO ke olakinokala e hōʻike ana i keʻano o nā kānaka ma luna o ka pōʻai o ke ola kaiaulu, ka pilina o ke aupuni a me ka manaʻo.
- ʻO ka noʻonoʻo kahi kūpono e noʻonoʻo ana i ka'ōnaehana o nā manaʻo a me nā loina o ka pilikanaka, kona pilikino, makemake a me nā pono. Hoʻolālāʻia e nā poʻe kālai'āina, nā mea loio, a me nā poʻe loea.